In de VS is het al heel gewoon dat werknemers een urinestaaltje moeten inleveren bij hun werkgever. Dat staaltje wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van nicotine, alcohol en illegale drugs. Worden die in de urine aangetroffen, dan wordt de werknemer ontslagen. Dat klonk het Nederlandse bedrijfsleven ook wel aantrekkelijk in de oren en die willen nu meteen een stapje verder gaan: Een ‘ongezonde levensstijl’ moet een geaccepteerde reden worden voor ontslag. De hamvraag is dus wat een ‘ongezonde levensstijl’ is?
Bewegen is gezond, maar volgens onderzoek wordt een groot deel van het ziekteverzuim veroorzaakt door sportblessures. Daar staat tegenover dat sporters gewoonlijk minder vaak doodgaan aan een hartinfarct. Is een sportieve levensstijl nu een ongezonde of een gezonde levensstijl? Is lidmaatschap van de lokale sportvereniging straks een gegronde reden voor ontslag?
En hoe zit dat met de consumptie van alcohol? Een drankje is niet erg, maar meer dan twee wellicht niet. Maar hoe controleren we dat? Kunnen werknemers straks verplicht worden om elke dag een urinestaal in te leveren voor controle op alcohol- en nicotineconsumptie? En hoe zit het met de medewerkers van brouwerijen en stokerijen? Mag een brouwerij of stokerij een medewerker ontslaan omdat die (teveel) alcohol drinkt? En mag een sigarettenproducent een medewerker ontslaan omdat die rookt? Heeft de fabrikant van ongezonde produkten het morele recht om een medewerker te ontslaan die haar produkten consumeert?
Stress is ook slecht voor de gezondheid, maar stress is vaak het gevolg van een hoge werkdruk. Dus een werknemer heeft de keuze uit ontslagen worden omdat hij de kantjes ervanaf loopt of ontslagen worden omdat zij gestressed is door de hoge werkdruk. De werknemer zit tussen wal en schip.
En hoe zit dat met werknemers die onder gevaarlijke of zware omstandigheden moeten werken? Een stratenmaker krijgt vroeg last van zijn rug en houthakker is een gevaarlijk beroep. Je kunt dus stellen dat stratenmaker of houthakker zijn een ongezonde levensstijl is. Mag een werkgever van een stratenmaker of houthakker straks de man in kwestie ontslaan als die versleten is door de ongezonde levenswijze, namelijk de uitoefening van een gevaarlijk beroep, die hij er op na houdt?
En hoe zit dat met zwangerschap? De zwangerschapssterfte is gelukkig laag, maar niet nul en sommige vrouwen krijgen zoveel last van bijverschijnselen dat ze niet meer kunnen werken. Je kunt dus stellen dat zwanger zijn een ongezonde levensstijl is. Mogen werkgevers straks zwangere vrouwen ontslaan omdat die er een ongezonde levensstijl op na houden?
Uit bovenstaande voorbeelden blijkt wel dat de definitie van een ‘ongezonde levensstijl’ is zo vaag dat er niet mee te werken is. Dus ik stel voor dat we dit concept maar gauw op de schroothoop gooien.
Ben het met je eens!