Een jaar of dertig geleden ging politiek nog over mensen. Politici waren afkomstig uit allerlei bevolkingsgroepen en probeerden de belangen van die mensen zo goed mogelijk te behartigen. Het ging dan ook over koopkrachtplaatjes, werkgelegenheid, solidariteit van werkenden met werkzoekenden, over onderwijs en over gezondheid. Ook in de krant ging het vooral over werkgelegenheid, gevallen van schrijnende armoede en solidariteit. Bij nieuwe wetten werd geanaliseerd wat de effecten waren op werkgelegenheid en inkomen en vroeg men de vakbonden, de werkgevers en de SER (Sociaal Economische Raad) wat die daar nou van vonden.
Geen journalist die die vragen stelde aan effectenhandelaren of beursanalisten, geen journalist die ook maar de geringste interesse toonde voor de mening van ‘Standard & Poors’ of ’Moody’s’ over de nieuwe wetten. Wie wilde weten hoe de beurs er voor stond, diende door te bladeren naar de laatste pagina van het economisch katern, waar ergens helemaal onderaan in een miniscuul lettertje werd bericht over de koersen en de indexen. Politiek ging tenslotte over mensen, niet over markten.
Tegenwoordig is het precies andersom. Je hoort geen politicus meer over solidariteit of over koopkrachtplaatjes. Beleid dient niet om de werkgelegenheid, de koopkracht of de solidariteit te verbeteren, nee dat dient om ‘de markt’ te stimuleren. En ‘de markt’ dat zijn de beurzen waar waardepapieren (aandelen, obligaties etc) en geld worden verhandeld. Beursindexen staan op de voorpagina en als er al over werkloosheidspercentages wordt geschreven of gesproken, dan is dat om te melden hoe ‘de markt’ daarop reageert. Journalisten hangen nog slechts aan de lippen van marktanalisten en de woordvoerders van IMF, ECB en FED. Het lijkt erop dat de politiek alleen nog maar gaat over ‘de markt’ en niet meer over mensen.
Maar de onpersoonlijkheid van ‘de markt’ is schijn. ‘De markt’ is geen onpersoonlijke macht die zich onttrekt aan de invloedssfeer van mens of politicus. ‘De markt’ bestaat, net als ‘de partij’ of ‘de vakbond’ ook gewoon uit mensen. En net als bij de vakbond en de partij is dat een tamelijk beperkte groep mensen met een tamelijk beperkt doel. In dit geval zijn het rijke mensen die nog rijker willen worden.
En hun belangen worden behartigd door alle politici. Want de politici zijn verworden tot een eenheidsworst van economen en juristen die de politiek zien als een stap in hun carrière. Een carrière met slechts één doel: zo gauw mogelijk toetreden tot ‘de markt’, de groep die ze daarom zo trouw dienen.
Het wordt tijd dat iemand met verstand van economie en politiek daar eens een boek over schrijft. Of is dat al eens gedaan?
Meneer Opinie 